جولیان هاوس (۱۹۸۱) ترجمه متون ادبی را به دو نوع تقسیم می کند:
۱- ترجمۀ نهان
۲- ترجمۀ آشکار
ترجمه نهان به ترجمه ای گفته می شود که در آن برای رساندن معنی متن اصلی از ساختارهای طبیعی و معمول در زبان مقصد استفاده می شود و لذا زبان ترجمه چنان طبیعی و روان است که از متون اصلی نوشته شده در زبان مقصد قابل تشخیص نیست، به عبارت دیگر طبیعی بودن زبان ماهیّت ترجمه را چنان تحت الشعاع خود قرار می دهد و پنهان می دارد که از نظر معیارهای زبان شناختی نمی توان بین این نوع ترجمه و متون غیرترجمه ای زبان مقصد در آن رساندن معنی در قالب ساختار طبیعی زبان مقصد است و نه ترجمه لغات و عبارات اصلی.
در ترجمه آشکار، ماهیّت ترجمه، آشکارا پیداست و این ناشی از غیرطبیعی و تصنّعی بودن زبان ترجمه است که ماهیّت ترجمه را به وضوح نشان می دهد. ترجمۀ لفظ به لفظ که در آن توجه چندانی به ساختارهای طبیعی زبان مقصد نمی شود و کلمات و ساختار نحوی متن اصلی بیشتر مورد توجه قرار می گیرد نوعی ترجمۀ آشکار است، زیرا عدم توجه کافی به معیارها و ساختارهای معمول در زبان مقصد باعث می شود زبان ترجمه غیرطبیعی و نامعمول جلوه کند و ماهیّت ترجمه را آشکارا نشان می دهد.
منبع
منافی اناری، س. (۱۳۸۳). ترجمه ناپذیرها در شعر فارسی. در کتاب فرحزاد، ف. مجموعه مقالات دو هم اندیشی ترجمه شناسی. تهران: یلدا قلم.
و بصورتی خلاصه وار:
|
ترجمه نهان |
ترجمه آشکار |
|
زبان ترجمه طبیعی و روان است |
زبان ترجمه غیرطبیعی و تصنّعی است |
|
متن ترجمه شده به نظر ترجمه نمی آید |
ماهیّت ترجمه آشکارا پیداست |